Belediye Nıkahı, Ya Da Resmi Nikah Nedir

1-)

Belediyenin evlendirme dairelerinde kıyılan nikah Islami açıdan da nikah sayılır mı? Bu sorunun cevabını verebilmek için Islami nikahın nasıl olduğunu bilmemiz gerekir.

Fıkıh usulünde insanın fiilleri hissi ve şer'i olmak üzere ikiye ayrılır: Şer'i fiiller, şeriat gelmeden önce bulunsa dahi, şeriatin müdahale ettiği ve yeni bir şekle soktugu fiillerdir. Islami nikah da; niteliklerini şeriat belirlediği için şer'i, yani dini bir fiildir. Dini bir fiilin nasıl olacağı, dini kabul etmeyen bir sistem tarafından değil bizzat din tarafından belirlenir.

Islami nikah, tarafların müslüman olması halinde; "icab" ve "kabul" ün bulunmasıyla gerçekleşmiş olur. "Icab"; birinin diğeriyle evlenme isteğini bildirmesi, "kabul" de; diğerinin bu teklifi kabul etmesi demektir. Bu karşılıklı sözleşmenin hiçbir şüpheye yer bırakmaması gerekir. Çünkü nikah önemli bir müessesedir. Taraflar bütün varlıklarıyla birbirinin olmakta ve ömür boyu sürmesi gereken bir müessese bu temel üzerine oturmaktadır. Onun için nikahtaki anlaşma kelimeleri, ya açıkça nikahı ve evlenmeyi anlatan kelimeler olmalıdır, ya da o anda başka anlama gelme ihtimalı olmayan ve kendileriyle evlenme kastedildiği kesin olan kelimeler olmalıdır. Mesela:

Kadın: - "Beni eşliğe (ya da zevceliğe) kabul ettin mi?"

Erkek: - "Ettim. (Ya da seni zevce olarak aldım, eşliğe kabul ettim)" gibi.

Veya:

Erkek: - "Seninle evlenmek istiyorum, bana zevceliği kabul eder misin?"

Kadın: - "Ettim."

Görüldüğü gibi birinci örnekte "icab" kadından, "kabul" erkekten, ikinci örnekte de "icab" erkekten, "kabul" kadındandır. Bu birşey değiştirmez, önemli olan:

1. Icab ve kabulün başka anlama ihtimal olmayan sözlerle olması,

2. En azından birinin geçmiş zaman kipiyle bulunmasıdır. Ancak bu Arapça'nın özelliğinden dolayı böyledir. Türkçe'de ise nikah yapılan mecliste taraflar "ediyorum" deseler dahi bu, istikbalde kabul edebileceği ihtimalı taşımadığından bununla da nikah gerçekleşmiş olur.

Ama "ettim" yerine, "ederim" demesi, şüpheye yer vermiş olabilir. Çünkü bu ifade o anda kabul ettiğini kesinkes göstermez, "mümkündür edebilirim" ve "ileride ederim" anlamlarına da gelebilir. Nikahta bunları üçüncü bir kimsenin, mesela nikah memurunun sorması şart değildir. Hatta bu, nikahı papazın nikah kıymasına benzettiği için bid'at ve mekruhtur diyenler de vardır. Ancak karıkoca adayları onun sormasıyla cevap vermiş olsalar da nikah yine .gerçekleşmiş olur. Ikinci olarak; karıkoca adaylarının "icab" ve "kabul"lerini duyarak şahitlik eden hür ve müslüman iki erkek, ya da bir erkek iki kadın şahit gerekir. Onların hiçbir şey söylemelerine gerek yoktur.

Islami nikahta ayrıca "mehir" vardır. Mehir nikahın geçerli olmasının şartı değildir ama, nikahın gereğidir. Yani mehir söz konusu edilmeden de nikah geçerlidir. Nikahın bulunması, kocanın karıya mehir vermesini şart kılar.

Şimdi tekrar başa dönersek; eğer belediyede kıyılan nikahta bu şartlar varsa, Islami yönden o da geçerli bir nikahtır, yoksa değildir diyebiliriz.

Fakat itiraf etmeliyiz ki, belediye nikahının Islami nikahtan ayrıldığı birçok yönü vardır:

l. Her şeyden önce nikah Islam'da bir ibadettir, dini kabul etmeyen, laik sistemlerde ise sosyal bir mukaveledir.

2. Islam'da kendisiyle evlenilebilen, ya da evlenilemeyen kimseler, laik sistemler tarafından, olduğu gibi kabul edilmemektedir. Mesela bu sistemde süt kardeşler birbirleriyle evlenebilirler. Evlenenlerin müslim, gayrı müslim, ehli kitap olması ya da olmaması hiçbir şey değiştirmez. Halbuki Islam'da süt kardeşler birbirleriyle evlenemeyeceği gibi, müslüman bir kadın gayrı müslim bir erkekle, müslüman bir erkek dinsiz ya da putperest bir kadınla evlenemez.

3. Laik sistemde sahitlerde aranan nitelik mesela, T.C. vatandaşı olmaktan ibarettir. Halbuki Islami nikahta sahidin müslüman olma şartı vardır ve iki sahitten en az birinin erkek olması gerekir.

4. Islami nikahta "icab" ve "kabul" ifadelerinden en az birinin geçmiş zaman kipi olması ya da o anda kabul ettiğini gösteren bir ifade bulunması gerekir, halbuki, laik sistemin nikahında "ederim" gibi ifadelerle de nikah kıyılmaktadır.

Aslında nikahın dini bir iş olmaktan çıkarılamayacağını Batılılar anlamışlar ve nikah işini, kiliseye ve papazlara bırakmışlardır. Çünkü kudsilik vermeden bu müessesenin yürümesi zordur. Kudsilik de ancak dini olmakla olur.

Öyleyse Islami yönden de nikahlı olmak isteyenler resmi nikah behemehal yapılacağına göre resmi nikahtan önce ya da sonra. (Günümüz şartlarında, resmi nikahtan önce dini nikahın yapılmaması tavsiye olunur. Çünkü Islami hükümlerin yaptırımı (müeyyidesi)- yaşadığımız ortam itibariyle- bulunmadığından, bazı insanlar madur edilebiliyorlar ve resmi nikahtan önceki ayrılmalarda erkek ve genellikle de kız zarar görebiliyor.) dini nikah da yaptırmak zorundadırlar denmektedir.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?