Celse Nedir

1-)CELSE



Oturum, oturuş, aralıksız yapılan toplantı; bir konuyu görüşmeye yetkili kişilerin bir araya gelerek yaptıkları müzakere. Mahkemelerde, ilgili kimselerin katılmasıyla davaların görüşüldüğü her toplantı.

Fıkıh terimi olarak; Cuma günü hatibin iki hutbe arasında kısa bir müddet oturması. Namazda, birinci secdeden doğrulduktan sonra ikinci secdeye varıncaya kadar geçen süre içinde bir müddet oturmaktır.

Hz. Âişe (r.a.); "Rasulullah (s.a.s.), namaza Tekbirle, kıraata da Fatiha'yı okumakla başlardı. Ruku ettiği zaman başını ne yukarı diker, ne aşağıya büker, ikisinin arasında tutardı. Başını rukudan kaldırdığı vakit iyice doğrulmadan secdeye gitmezdi. Başını secdeden kaldırdığı zaman da iyice doğrulup oturmadıkça ikinci secdeye gitmezdi." (Müslim, Salat, 240).

Rasulullah (s.a.s.), bir A'rabiye namazın kılınışını tarif ederken:

"Namaza kalktığın zaman tekbir getir. Sonra Kur'an'dan sana kolay geleni oku, sonra vucudun sakinleşinceye kadar rukuda dur, sonra belin doğrulacak şekilde rukudan kalkıp ayakta dur, sonra secdeye var, vucüdun sakinleşinceye kadar secdede kal ve sonra başını kaldırıp doğrulacak şekilde dur ve böylece namazın bütün rek'atlarında bunu yap."der. (Buhari, Eyman, 15).

Üç imam (Malik, Şafii, Ahmed), bu hadise dayanarak iki secde arasında oturmanın farz olduğuna hükmetmişlerdir. Ebu Hanife'ye göre farz değil vaciptir.

Bera b. Âzib; "Rasulullah (s.a.s.)in rüku, secdesi ve iki secde arasındaki oturuşu ile rukudan doğruluşu(ndaki bekleme süresi) yaklaşık müsavi idi", diye rivayet eder. (Buhari, Ezan,121,126).

Bu duruma göre, iki secde arasını "celse" ile ayırmadan diğer rek'ata kalkılacak olursa vacibin terkinden dolayı sehiv secdesi gerekir.

Geçen hadislerden, Peygamber (s.a.s.)'in "celseyi" terketmediğini öğreniyoruz. İki secde arasındaki oturuş şeklini, bu oturuş esnasında neler okuduğunu da şu rivayetlerden öğrenmekteyiz.

Ebu Zübeyr, Tavus'un şöyle dediğini haber veriyor:

"Biz İbn Abbas'a, secdede iki ayak üzerinde oturmayı sorduk. O, sünnettir, dedi. Biz: "Onu insana cefa olarak görüyoruz," dedik. İbn Abbas:

"O senin peygamberinin sünnetidir" dedi." (Ebu Davud, Salat, 143).

Ka'de ile celse hallerinde, erkeklerin sol ayaklarını döşeyerek üzerine oturmaları ve sağ ayaklarını güçleri nisbetinde kıbleye doğru dikmeleri, kadın(arın da sol ayaklarını sağ taraflarına yatık bulundurarak yere oturmaları sünnettir. (el-Merginani, el-Hidaye, I, 51; es-Seyyid Sabık, Fıkhü's-Sünne, I, 168).

İki secde arasında (celsede), şu iki duadan birini okumak müstahabdır:

"Rabbim bana mağfiret et!" veya:

"Allah'ım! beni bağışla, bana merhamet et, bana afiyet ver, beni hidayete erdir." (Ebu Davud, Salat, 119; es-Seyyid Sabık, a.g.e., I, 169).

İki secde arasındaki celseden başka "istirahat celsesi" diye bir celse vardır. Birinci rekatın ikinci secdesinden doğrulduktan sonra ikinci rekata kalkmadan ve üçüncü rekatın son secdesinden sonra dördüncü rekata kalkmadan önce kısa bir müddet oturmaktır. Şafiiler, Malik b. el-Huveyris'in;

"Rasulullah (s.a.s.)'ı namaz kılarken gördüm. Namazın tek rekatlarında olduğu zamanlarda bir müddet oturmadıkça yani celse yapmadıkça sonraki rekat için ayağa kalkmazdı." (Buhari, Ezan, 142) sözüne dayanarak, bunun müstahab olduğu görüşündedirler. Hanefilerce müstahab değildir. (el-Merginani, a.g.e., I, 51).

Halid ERBOĞA

2-)Rükuda ve secdelerde ve kavmede (rükudan kalkıp ayakta dururken) ve celsede beden tumaninet (hareketsizlik) bulduktan sonra biraz durmalıdır ki, Hanefi alimlerinin çoğu buna vacib demiştir. İmam-ı Ebu Yusuf ve İmam-ı Şafii ve Malik ise farz demiştir. Bazı Hanefi alimleri de sünnet demişlerdir. Müslümanların çoğu bunu yapmıyor. Bu bir ameli yapana ve meydana çıkarana, Allah yolunda harb edip canını veren yüz şehid sevabından çok sevap verilir. (İmam-ı Rabbani)

3-)Oturum
Örnek:Celse gürültüler arasında tatil edildi. H. Taner

4-)Bk. oturum

Bu bilgi faydalı oldu mu ?