Cemiyet-İ Akvam Nedir

1-)Alm. Völkerbundsrat (m), Fr. Societe des Nations, İng. League of Nations. Milletler Cemiyeti. 1919’da Paris Versay Sarayında yapılan toplantı ile, devletler arasındaki anlaşmazlıkları sulh yoluyla halletmek için ve sürekli olarak ilk defa görevlendirilen milletlerarası teşkilatın adı. Saldırılara karşı teminatı ve milletlerarası münasebetlerin geliştirilmesini de üslenmişti. Milletler Cemiyeti, Versay Antlaşmasının yürürlüğe girişiyle (10 Ocak 1920) resmen teşekkül etmiştir. Cemiyetin merkezi, tarafsız bir ülke olarak kabul edilen İsviçre’nin Cenevre şehrindeydi. Bugünkü Birleşmiş Milletlerin başlangıcı olarak kabul edilebilir. Kurulduğu dönemde cemiyeti bekleyen iki mühim mesele vardı:

1. Harpleri önlemek veya durdurmak suretiyle milletlerarası sulh ve emniyeti temin etmek;

2. Kültürel ve sosyal gelişmeleri teşvik için bütün alanlarda milletlerarası işbirliği sağlamak.

Bunlardan birincisinin temini için, cemiyete üye olan devletlerin siyasi bağımsızlıklarını ve toprak bütünlüklerini karşılıklı olarak teminat altına alıyorlar, hakları çiğnenecek olan her devleti koruyacaklarını taahhüd ediyorlardı. Münasebetlerin kesilmesine yol açacak herhangi bir anlaşmazlık halinde Milletler Cemiyetinin hakemliğine başvuracaklarına ve oybirliğiyle alınmış olmak şartıyle konsey kararına uyacaklarına söz veriyorlardı. Harp veya harp tehlikesi gibi durumlarda cemiyet, barışı etkili bir şekilde korumaya elverişli tedbirleri tayin etmek ve bunlara üye devletlerce saygı gösterilmesi için gerektiğinde askeri ve mali müeyyideler koymakla görevliydi.

Diğer taraftan kültürel ve sosyal alanlarda verimli bir işbirliği sağlanabilmesi için Milletler Cemiyetine birçok görev düşüyordu. Milletlerarası polis kuvveti kurulması ve kaçakçılığın, insan ticaretinin engellenmesi, dünya çapında ticari ve sosyal kaideler konulması ve sağlık problemlerinin halledilmesi gibi görevler en önemli olanlarıydı.

Milletler Cemiyeti, otuz iki kurucu üyesi yanında, anlaşmaya yapılan bir ilaveyle on üç devleti daha cemiyete girmeye çağırmıştı. Cemiyetin kurulmasında özellikle ABD ve Fransa ön planda rol oynadı. Milletler Cemiyeti karar yetkisine sahip iki organ ile (Konsey ve Genel Kurul) bir daimi sekreterliğe sahipti. Genel Kurul, bütün üye devletler temsilcilerinden meydana geliyor, yılda bir defa toplanıyordu. Genel Kurulun yeni üyelerin kabulü, antlaşmaların incelenmesi ve bütçe yetkisi gibi çeşitli görevleri vardı. Ancak Milletler Cemiyeti bunca program ve faaliyetine rağmen başarılı olamadı. Özellikle İkinci Dünya Harbi, cemiyetin çökmesine sebeb oldu. Nihayet 8-18 Nisan 1946’da yapılan toplantı sonunda cemiyet görevini Birleşmiş Milletler teşkilatına bıraktı ve 31 Temmuz 1947’de hukuken ortadan kalktı.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?