Maslahat Nedir

Maslahat Nedir ? Maslahat Ne demek ?

1-)MASLAHAT



Faydalı olanı elde edip, zararlı olanı defetme.

İslam dininin maksadı; insanların faydasına olanları gerçekleştirmek, bunları korumak ve insanlardan zararı uzaklaştırmaktır. Buna maslahat denir. Ancak maslahatlara insanların istediklerine göre değil, Allah'ın koyduğu çerçeve dahilinde itibar edilir.

Maslahatları üçe ayırmak mümkündür.

1. Zaruriyyat: Ümmetin bütünü ve birimleriyle elde etmek zorunda olduğu maslahatlardır. Bu maslahatlar zemin edilmediğinde düzen bozulur, ümmetin hali fesat ve çöküşe gider. Bu maslahatları elde etmeyenler ahirette azaba uğrarlar. Bundan dolayı bu maslahatlar bütün ilahi dinlerde mevcuttur. Zaruri maslahatlar beş kısma ayrılır:

a) Dini muhafaza, b) Nefsi muhafaza, c) Nesli muhafaza, d) Aklı muhafaza, e) Malı muhafaza.

Bu maslahatları korumak iki şekilde mümkündür:

a) Erkan ve adabına göre ikame etmek suretiyle,

b) Kendilerine arız olan zararı defetmek suretiyle.

2. Haciyyat: Zorluk ve meşakkati ortadan kaldırmak, genişliği temin etmek için insanların muhtaç oldukları maslahatlardır. Bu maslahatlar gözetilmediğinde ümmetin bir kısmı sıkıntıya düşer. Seferde ruhsat, alış-veriş imkanı ve şekilleri bu gruba girer.

3. Tahsiniyyat: İnsanların hal ve durumlarının yüksek edep ve sağlam ahlaki temellerin gerektirdiği şekilde olmasını temin eden maslahatlardır. Güzel giyinmek, adab-ı muaşerete riayet vb. bu gruptandır (Şatibi, el-Muvafakat (Nşr. A. Dıraz), Kahire, ts., II, 8-12; Karafi, el-Furuk, Kahire 1347, IV, 33; Tahir b. Âşur, Mukasıdü'ş-şeriatil-İslamiyye, Tunus 1978, s. 78-96; H. Karaman, Fıkıh Usulü, İstanbul 1982, s. 91).

Şariin hüküm koyarken itibar ettiği maslahatlara "maslahat-ı mutebere" denir. Mesela aklın muhafazası Şariin istediği bir maslahattır. Bunun için şari sarhoş edici içkileri haram kılmıştır. Çünkü içki sarhoşluk vermek suretiyle aklı ifsad eder. O halde aklı izale eden bütün içkiler haramdır ve şari tarafından yasaklanmıştır. Kıyası hüccet kabul eden bilginler, bu tür manalara göre tahlil yapılabileceği ve bunlar üzerine hüküm kurulabileceğine müttefiktirler.

İslamın kabul etmeyip iptal ettiği ve ortadan kaldırdığı maslahatlara da "maslahat-ı merdude" veya "maslahat-ı mulgat" denir. Şer-i hükümlere aykırı olan herhangi bir maslahat, esasında mefsedettir. Düşmana teslim olmak, bazen faydalı bir çözüm olarak düşünülebilir. Zira bu çözüm, öldürülmeyi ve hatta bazen esir edilmeyi malların telef olup gitmesini önleyen bir yoldur. Fakat şari bu faydaya itibar etmemiş, düşmanla savaşılmasını ve ülkenin savunulmasını emretmiştir. Çünkü bu daha üstün faydayı sağlamaktadır. O da müslümanların varlık ve şerefinin korunmasıdır.

Hükmün kendisine bağlanması ve üzerine hüküm bina edilmesi, insanlara bir fayda sağlayan veya onlardan bir zararı gideren, fakat muteber veya geçersiz sayıldığına dair belirli bir delil bulunmayan manaya "maslahatı mürsele" denir (Zekiyüddin Şaban, İslam Hukuk İlminin Esasları, Trc. İ. Kafi Dönmez, Ankara 1990, s. 149-151; F. Atar, Fıkıh Usulü, İstanbul 1988, s. 80-81).

İslam uleması ibadetlerde mesalihi mürsele ile amel edilemeyeceği hususunda ittifak etmişlerdir. Muamelat konusunda ise delil olup olmaması hususu ihtilaflıdır. Hanefiler ve Şafiiler nazariyatta mürsel maslahatı bir delil olarak kabul etmemelerine rağmen, fıkıh kitaplarında maslahat esasına dayanan ictihadların bulunduğu görülmektedir. Maliki ve Hanbeliler ise mesalih-i mürsele'yi müstakil bir delil olarak kabul etmektedirler. Bunun yanısıra Gazzali ve Beyzavi gibi bazı alimler zaruri, kat'i ve külli olması şartıyla maslahat-ı mürsele'yi hüccet olarak kabul ederler. Maliki ve Hanbeliler de hakkında nas bulunmayan meselelerde mesalih-i mürsele'nin müstakil bir delil olabilmesi için, maslahatın şer'i bir delile aykırı olmamasını kat'i olmasını ve külli (umumi) olmasını şart koşmaktadırlar (F. Atar, a.g.e., s. 82-85).

Saffet KÖSE


2-)İslam hukuku, maslahatları nazar-ı itibara almış, hükümleri bunların üzerine koymuştur. Bir maslahatın dinen makbul olabilmesi için şu şartların bulunması lazımdır: 1- Bir şeyin maslahat olduğu kat'i (kesin) olarak bilinmelidir. 2- Umumi (genel) olmalı, hususi ve şahsi menfaatler maslahat olamaz. 3- Maslahatta mefsedet (bozukluk) olan bir şey bulunmamalı veya mefsedet bulunsa bile maslahat tarafı ağırlıkta olması lazımdır. 4- Nasslara (ayet-i kerime ve hadis-i şeriflere) ve icma'a aykırı olmamalı. Nasslarda, umumi veya hususi surette de olsa, maslahat olduğu anlaşılan şeyle hüküm edilebileceğine dair bir delalet, işaret olmalıdır. (Şatıbi)

Şarabın haram kılınmasındaki maslahat; aklın, malın, insanın şerefinin korunmasıdır. Aynı maslahat diğer müskiratın (sarhoş edici şeylerin) haram kılınmasında da mevcuttur. (Serahsi)


3-)İş, önemli iş, mesele.


4-)Erkeklik organı.


5-)1) iş, durum. 2) kamu yararı.


Bu bilgi faydalı oldu mu ?

 

Kelime Türü Nedir ?

Bu kelime Dini bir Terimidir.

Dil
Anlamı
İngilizcesi İngilizce
Affair, business; cock.

  • sende sırf Maslahat için garazsız.
  • Hakikaten görülmüş Maslahat değildir Osmanlı tarihinde.

Sizde içinde Maslahat kelimesi geçen bir şeyler paylaşın !

Maslahat kelimesi anlamı 1651 defa okunmuştur. [242170] Maslahat kelime anlamı, Maslahat nedir, Maslahat ne demek, Maslahat sözlük anlamı

Paylaş