Mekr Nedir

1-)MEKR



Tuzak, hile ile aldatma; renklendirme; birini hile ile maksadından döndürme; hile, plan ve tedbir. Ancak mekr kelimesi hemen hemen aynı anlamlara gelen "keyd" kendisinden daha zengin bir muhtevaya sahiptir.

"Onlar Allah'ın mekrinden (düzen) güvende midirler. Hüsranda olandan başkası Allah'ın mekrinden (düzen) emin olmaz" (el-A'raf, 7/99).

"İnsanlara dokunan bir sıkıntıdan sonra, onlara bir rahmet tattırdığımız zaman ayetlerimiz hakkında mekr (yalan, dolan) düzerler. De ki: Allah mekr'i (düzeni) çabuk olandır. Şüphesiz bizim elçilerimiz sizlerin mekr'ini (yalan ve dolanını) yazmaktadırlar" (Yunus, 10/21).

Bu iki ayette görüldüğü üzere mekr kelimesi yukarıdaki anlamlarında kullanılmaktadır. Ancak aşağıdaki ayette mekr, yalan, tuzak, hile gibi anlamlardan daha çok "plan, strateji" şeklinde kullanılmıştır.

"Onlar mekr (plan, strateji) kurdular. Allah'ta bir mekr etti, Allah mekr edenlerin en hayırlısıdır" (Âl-i İmran, 3/54).

Mekr ifadesi görüldüğü gibi klasik kullanımından farklı bir şekilde ifade edilmiştir. Nitekim mekr kelimesinin Allah'a atfen hile, tuzak şeklindeki kullanımları yanlıştır. Zira Cenab-ı Hak böyle bir sıfattan münezzehtir. "Allah düşmanlarının müminlere kurduğu tuzak ve hileleri boşuna çıkarır" anlamını taşımaktadır.

Şamil İA

2-)Kur'an-ı kerimde mealen buyruldu ki:

(Habibim) onların (kafirlerin) seni tekzibine (yalanlamalarına) ve senden yüz çevirmelerine mahzun olma, üzülme. Onların sana yaptıkları mekrden dolayı, gönlün daralmasın. (Çünkü, Allah seni, onların mekrinden muhafaza eder, korur, onlara karşı sana yardım eder.) (Neml suresi: 70)

2. İstidrac yani Allahü tealanın bir kimseye bir müddete kadar devamlı olarak hakkında hayırlı olmayan nimetler verip, onun da bunu Allahü tealanın bir lütfu ve ihsanı, tuttuğu yolun kendisi için iyi olduğunu zannederek aldandığı, gururlandığı, gaflette bulunduğu, taşkınlık yaptığı ve günahlara daha da daldığı bir sırada, Allahü tealanın onu aniden azabı ile yakalayıvermesi.

Kur'an-ı kerimde mealen buyruldu ki:

Allahü tealanın mekrinden emin mi oldular. Hüsrana uğrayanlardan (küfr yani imansızlık ve günahlar ile, ibret almamak ve tefekkürü terk etmek suretiyle zararda olanlardan) başkası Allahü tealanın mekrinden emin olmaz. (A'raf suresi: 99)

İnsanın, işine göre, ömür ve rızkı değişir. İyiler kötü, kötüler iyi olarak değiştirilebilir. Böylece birine, ölümüne yakın iyi işler yaptırıp, son nefeste iman ile gönderir. Başkasına kötü amel işletip, imansız gönderir. Bunun için, Resulullah sallallahü aleyhi ve sellem her zaman; "Allahümme ya mukallibelkulub, sebbit kalbi ala dinik" duasını okurdu (ki, Ey Büyük Allah'ım! Kalbleri iyiden kötüye, kötüden iyiye çeviren, ancak sensin. Kalbimi, dininde sabit kıl, yani dininden döndürme, ayırma! demektir). Eshab-ı kiram aleyhimürrıdvan bunu işitince: "Ya Resulallah! (sallallahü aleyhi ve sellem) Sen de, dönmekten korkuyor musun?" dediklerinde: "Allahü tealanın mekrinden beni kim te'min eder? (bana kim garanti, güven verebilir?)" buyurdu. Çünkü, hadis-i kudside: "İnsanların kalbi Rahman'ın kudretindedir. Kalbleri, dilediği gibi çevirir" buyrulmuştur. Yani, Celal ve Cemal sıfatları ile kötüye ve iyiye çevirir. (İbn-i Kemal Paşa)

Şükrünü yerine getirmediği halde kendisine çok dünyalık, mal, mülk v.s. verilen ve bunların kendisi için Allahü tealanın mekri olduğunu bilmeyen kimsenin aklında bozukluk vardır. (Hazret-i Ali)

Allahü tealadan yüz çeviren birçok kimsenin dünya nimetleri içinde yaşadığı görülüp, mahrum kalmadıkları zan olunuyor ise de, bunlara dünya için çalışmalarının karşılığını vermektedir. Yalnız dünya için çalışanlara verdiği dünyalıklar, hakikatte azab ve felaket tohumlarıdır. Allahü tealanın mekridir. Nitekim, Mü'minun suresi, elli beş ve elli altıncı ayetinde mealen; "Kafirler, mal ve çok evlad gibi dünyalıkları verdiğimiz için, kendilerine iyilik mi ediyoruz, yardım mı ediyoruz sanıyor. Peygamberime (sallallahü aleyhi ve sellem) inanmadıkları ve din-i İslamı beğenmedikleri için, onlara mükafat mı ediyoruz, diyorlar. Hayır öyle değildir. Aldanıyorlar. Bunların nimet olmayıp, musibet olduğunu anlamıyorlar" buyruldu. Kalblerini Hak tealadan yüz çevirenlere verilen dünyalıklar, hep harablıktır, felakettir. Şeker hastasına verilen tatlılar, helvalar gibidir. (Senaullah Dehlevi)

3. Allahü tealanın, mekr yapanların mekrini kendilerine çevirmesi, kötülüklerini, kurdukları tuzakları bozması, mekrlerine karşılık onları cezalandırması. Buna mekr-i ilahi de denir.

Kur'an-ı kerimde mealen buyruldu ki:

Allahü tealanın mekri insanların mekrinden başkadır. Çünkü onların mekrinde başkasına kötülük ve zarar vermek esastır. Mekr-i ilahi böyle değildir. Allahü tealanın mekri, mekr yapanların mekrini bozmak, mekrlerine karşı onları cezalandırmak suretiyle umuma hayır ve iyilik olduğu gibi, onlara hadlerini ve mekr yapmanın fenalığını bildirmek ve bazılarının tövbelerine sebeb olmak bakımından da mekr yapanların bizzat kendileri için de hayr ve hikmettir. Allahü teala mekr yapanların mekrine, onların beklemedikleri, ummadıkları bir şekilde mukabele ettiği, karşılık verdiği, bozduğu, gaflet halinde iken onları ansızın yakaladığı için, Allahü tealanın bu fiiline mekr denmiştir. Yoksa Allahü tealaya doğrudan mekr isnad edilemez, makir (mekir yapan) denilemez. İnsanların mekri ile lafız (söz) bakımından bir benzerlik vardır. Esasta insanlarınkinden başkadır. (Razi, Senaullah Dehlevi)

3-)(Bak: Mekir)

Bu bilgi faydalı oldu mu ?