Sorguç Nedir

1-)Alm. Federbusch (m), Aigrette (f), Haube (f), Fr. Panache (m), aigrette (f), plumet (m), İng. Crest, aigrette; plume. Bazı kuşların başlarında bulunan uzun tüylere verilen ad. Serpuşların ön tarafına takılan tüy ve mücevher süs.

İnsanlar yüzyıllardan beri, belirli süsler kullanmışlar, diğerlerinden ayrılmada bunlardan istifade etmişlerdir. Erkeklerin kullandıkları süsler ekseriya asaleti belirtici, kudreti arttırıcı, kadınlarda ise onun zarafet ve yumuşaklığını belirtecek nitelikte olmuştur. Değişik bölgelerde çeşitli kültürler arasında yetişmiş insanlar, başlarına kudret ve yiğitliğin, kahramanlığın sembolü olarak hayvan tüyleri takmışlardır. Bunlar rastgele olmayıp belli usul ve kaidelerden sonra takılmıştır.

Türk kültür tarihinde tüyler; usta atıcılık, itibar gibi özellikleri belirtecek şekilde kullanıldı. Göktürk ve Uygurlar zamanlarında kuş kanatları miğferlerin uçlarına takılırdı. Tepesi tüylü miğferlerinse Moğollarla birlikte Avrupa’ya gittiği tahmin edilmektedir. Selçuk ve Memluklerde de kullanılan tüylerin ifade ettiği genel mana, bir atışta uçan kuşu vurabilecek nitelikte avcı olunduğunun gösterilmesiydi.

Osmanlı Devletinde sultanların, askeri erkanın, yararlık gösteren askerlerin sorguç adı verilen bu tüyleri hangi tarihten itibaren kullandıkları kesin olarak bilinmemektedir. Devrin tarihi kayıt ve minyatürlerinde, Kanuni Sultan Süleyman Handan itibaren sultanların savaş ve merasim kıyafetlerinde kullanıldığı anlaşılmaktadır. Sultanlar tahta çıkışlarında, kabullerde, merasimlerde Horasani, Mücevveze, Selimi ve Yusufi adı verilen serpuşların üzerine bir, iki bazan üçlü sorguçlar takarlardı. Üzerlerinde mücevher de takılan sorguçları sultanlardan başka, şehzade, vezir-i azam, Kırım Hanı ve diğer Türkmen Hanları da takarlardı. Bundan başka rütbe işareti olarak subayların değişik biçimde sorguç kullanmaları yanında hükümranlık işareti olmak üzere, padişahlar bindiği zaman atlar da sorguç takılarak süslenirdi.

Hükümdarlarca kullanılan sorguçlar sarayın hazine defterlerine etraflıca kayıt edilirdi. On dokuzuncu yüzyılda giyim tarzındaki değişikliği sorguçlarda da görmek mümkündür. Türk kültür tarihinde önemli yeri olan sorguçlar, günümüzde müzelerde muhafaza edilmektedir.

2-)Tuğ.

3-)Kimi kuşların başlarında bulunan uzun tüylere verilen ad.

4-)Soru soran, sorgulayan.

Bu bilgi faydalı oldu mu ?